Μεγάλο ενδιαφέρον από επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα εκδηλώθηκε κατά τις πρώτες 15 ημέρες του νέου πτωχευτικού νόμου. Περισσότερες από 500 επιχειρήσεις ή πιστωτές τους έδωσαν το "παρών" και προχώρησαν σε συγκεκριμένες ερωτήσεις σχετικά με τις νέες διαδικασίες σε δύο ημερίδες που διοργανώθηκαν από το Οικονομικό Επιμελητήριο και την ΕΛΤΕ. Ωστόσο, σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Οικονομικών, το πραγματικό ενδιαφέρον αναμένεται να αποτυπωθεί όταν φτάσουν οι αιτήσεις στη Γενική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους, δηλαδή όταν ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες μέχρι το αίτημα για ένταξη στον νέο πτωχευτικό. Οι διαδικασίες αυτές μπορεί να διαρκέσουν μέχρι δύο μήνες ή και περισσότερο, καθώς προϋποθέτουν τη συμφωνία μεταξύ των πιστωτών και συγκεκριμένα βήματα και ποσοστά πλειοψηφίας.
Οι ίδιες πηγές πιστεύουν ότι το ενδιαφέρον για την ένταξη στον νέο πτωχευτικό θα ενταθεί μετά τη λήξη των περιοριστικών μέτρων, όταν λήγει η καθολική άρση των πλειστηριασμών (παραμένει μόνο για όσους έχουν πληγεί από την πανδημία με συγκεκριμένα κριτήρια από τη λήξη των περιοριστικών μέτρων μέχρι 1η Ιουνίου).
Η κορύφωση αναμένεται μετά την 1η Ιουνίου, όταν παύει κάθε είδους προστασία από πλειστηριασμούς και ανοίγει η ηλεκτρονική πλατφόρμα εξωδικαστικού μηχανισμού για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Σε αυτό το στάδιο, εκτιμάται ότι τα περιοριστικά μέτρα λόγω πανδημίας, το γεγονός ότι οι αιτήσεις μέχρι την έναρξη της ηλεκτρονικής πλατφόρμας γίνονται μόνο σε δικαστήριο (όχι ηλεκτρονικά) αλλά και η αναστολή πλειστηριασμών και αναγκαστικών μέτρων περιορίζουν προς το παρόν το ενδιαφέρον.
Πάντως, η σχετική νομοθεσία ολοκληρώθηκε και ήδη από 1η Μαρτίου έχει ξεκινήσει το νέο πλαίσιο για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας, σύμφωνα με τον νέο πτωχευτικό κώδικα που αφορά στην εξυγίανση των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπερχρέωσης. Σε αυτή τη φάση, ο νέος πτωχευτικός αφορά σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και δίνεται η δυνατότητα για ρύθμιση των συνολικών οφειλών (προς τράπεζες, Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία) ή πτώχευση.
Μέχρι την 1η Ιουνίου μπορούν να ενταχθούν στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του νέου νόμου επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα που έχουν τζίρο άνω των 700.000 ευρώ, περιουσία άνω των 350.000 ευρώ και απασχολούν άνω των 10 εργαζομένων.
Τα βήματα για τις παραπάνω κατηγορίες έχουν ως εξής:
Βήμα 1: Κατάρτιση έκθεσης από εμπειρογνώμονα και Σχεδίου Συμφωνίας Αναδιάρθρωσης Οφειλών. Η συγκεκριμένη έκθεση θα πρέπει να περιέχει, μεταξύ άλλων, το προφίλ του οφειλέτη, την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση της επιχείρησης, τις οφειλές του οφειλέτη ανά κατηγορία πιστωτή, την επισκόπηση επιχειρηματικού σχεδίου, την οικονομική ανάλυση βιωσιμότητας, τη διενέργεια ελέγχων – εξακριβώσεων, τις εναλλακτικές λύσεις ρύθμισης των οφειλών της επιχείρησης και τις βασικές αρχές προτεινόμενης συμφωνίας εξυγίανσης. Όλοι οι εγκεκριμένοι εμπειρογνώμονες είναι διαθέσιμοι στο ειδικό Μητρώο Εμπειρογνωμόνων Αναδιάρθρωσης Οφειλών της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του Υπουργείου Οικονομικών (www.keyd.gov.gr ή www.gov.gr), από το οποίο οι ενδιαφερόμενοι οφειλέτες μπορούν να επιλέξουν εμπειρογνώμονα για την έναρξη της διαδικασίας της εξυγίανσης. Υπενθυμίζεται ότι από τις 15.2.2021 έχει τεθεί σε λειτουργία το εν λόγω Μητρώο, στο οποίο μπορούν να εγγράφονται φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατέχουν εξειδικευμένη χρηματοοικονομική εμπειρία σε αναδιαρθρώσεις οφειλών, συμπεριλαμβανομένων των οικονομολόγων, λογιστών – φοροτεχνικών Α΄ τάξης και ορκωτών ελεγκτών.
Βήμα 2: Αξιολόγηση της έκθεσης εμπειρογνώμονα και ψήφιση του Σχεδίου Συμφωνίας Εξυγίανσης από τους πιστωτές. Οι πιστωτές αξιολογούν την έκθεση του εμπειρογνώμονα και ψηφίζουν υπέρ ή κατά του Σχεδίου Συμφωνίας Εξυγίανσης. Η ψηφοφορία διενεργείται ηλεκτρονικά, μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Εξυγίανσης, και με την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας η πλατφόρμα παράγει βεβαίωση αποτελεσμάτων. Η διαδικασία θεωρείται επιτυχής, εφόσον υπερψηφίσει η πλειοψηφία των πιστωτών. Η Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Εξυγίανσης θα είναι προσβάσιμη από τις 15.4.2021, μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (www.keyd.gov.gr) και της ενιαίας πύλης του Δημοσίου (www.gov.gr). Μέχρι τότε, οι πιστωτές μπορούν να προβαίνουν σε υπογραφή της συμφωνίας, ώστε να εκδηλώνουν τη θετική τους ψήφο.
Βήμα 3. Επικύρωση Συμφωνίας Εξυγίανσης από το Δικαστήριο. Από 1η Ιουνίου η συμφωνία θα γίνεται ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής πλατφόρμας. Στην περίπτωση υπερψήφισης της Συμφωνίας Εξυγίανσης από την πλειοψηφία των πιστωτών, ο οφειλέτης ή οι πιστωτές υποβάλλουν αίτηση στο δικαστήριο προς επικύρωσή της. Επισημαίνεται ότι με την υποβολή της αίτησης στο δικαστήριο παρέχεται αυτοδικαίως αναστολή κατασχέσεων και πλειστηριασμών από όλους τους πιστωτές. Η δικαστική επικύρωση της συμφωνίας την καθιστά δεσμευτική προς όλους τους πιστωτές, ακόμη και αυτούς που την καταψήφισαν. Αν μια επιχείρηση αντιμετωπίζει μη αναστρέψιμα προβλήματα βιωσιμότητας, και δεν μπορεί να ενταχθεί στις διαδικασίες της εξυγίανσης, τότε από την 1η Μαρτίου 2021, έχει τεθεί σε ισχύ και η δυνατότητα να ακολουθήσει τη διαδικασία της 2ης ευκαιρίας, μέσω της οποίας παρέχεται η πλήρης διαγραφή όλων των οφειλών, με ταυτόχρονη ρευστοποίηση της περιουσίας της. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η απαλλαγή των οφειλών προϋποθέτει ότι δεν υπήρξε περίπτωση δόλου. Η διαδικασία για την απαλλαγή οφειλών υλοποιείται μέσω αίτησης στο δικαστήριο, εφόσον η επιχείρηση πληροί τα ακόλουθα κριτήρια επιλεξιμότητας:
- κύκλος εργασιών άνω των 700.000 ευρώ,
- περιουσία άνω των 350.000 ευρώ,
- αριθμός εργαζομένων πλέον των 10.
Για επιχειρήσεις που δεν θα ακολουθήσουν τη διαδικασία εξυγίανσης, αυτές μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού που θα ενεργοποιηθεί από 1η Ιουνίου 2021. Επίσης, από 1η Ιουνίου ισχύει ο νέος νόμος και η ηλεκτρονική πλατφόρμα για όλες τις περιπτώσεις φυσικών και νομικών προσώπων, χωρίς να απαιτείται αίτηση ή απόφαση από δικαστήριο.
Για την έναρξη του νέου πτωχευτικού νόμου, υπογράφηκαν στις αρχές Μαρτίου οι εξής υπουργικές αποφάσεις:
1. "Καθορισμός του ελάχιστου περιεχομένου της προβλεπόμενης στο άρθρο 48 του ν. 4738/2020 (Α΄ 207) έκθεσης του εμπειρογνώμονα, καθώς και των διαδικασιών που πρέπει να τηρήσει για την κατάρτιση της έκθεσής του".
2. "Καθορισμός διαδικασίας και ηλεκτρονικών προδιαγραφών της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τη διεξαγωγή της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας μεταξύ των πιστωτών για την έγκριση σχεδίου συμφωνίας εξυγίανσης στο πλαίσιο του ν. 4738/2020 (Α΄ 207) "Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις".
3. "Κατάρτιση ολοκληρωμένου καταλόγου ελέγχου για τις αιτήσεις επικύρωσης συμφωνιών εξυγίανσης", η οποία καθορίζει τον κατάλογο ελέγχου για τις αιτήσεις συμφωνιών εξυγίανσης που κατατίθενται στο δικαστήριο προς επικύρωση. Εξειδικεύονται, δηλαδή, όλα τα συνοδευτικά έγγραφα της συμφωνίας εξυγίανσης, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
